سووشون جان پدر کجاستی همایون شجریان داغ تو را جنون کنم خون جگرم
داغِ تو را جنون کنم دیده ز اشک خون کنم
با تنِ پاره چون کنم جانِ پدر کجاستی؟
شعرِ به خون نشستهام ساز دل شکستهام
سویِ من آ که خستهام جانِ پدر کجاستی؟
این دلِ مبتلا شده با غمت آشنا شده
خون به دلِ خدا شده جانِ پدر کجاستی؟
پردهی غم را بدرم سوختی و شعلهورم
حاصل خون جگرم جانِ پدر کجاستی؟
داغ تو را جنون کنم دیده ز اشک خون کنم
مویه به سُووَشُون کنم جانِ پدر کجاستی؟
پوریا سوری
تصنیف سووشون از همایون شجریان با آهنگسازی تهمورس پورناظری
سُووَشُون، سَووُشُون، سوگ سیاوش، سیاوشان: آیین سوگواری است که سالانه برای سوگ سیاوش قهرمان اسطورهای ایران برگزار میشد ولی شوربختانه اکنون رو به فراموشی است. در اساطیر ایران باستان سیاوش به شیوه مظلومانه کشته میشود و از خونِ بر زمین ریختهی او گیاهی میروید، رشد گیاه از خون سیاوش استعارهای است از بیداری و خیزش مردم در برابر ستم. همچنین هنگامیکه گلوی سیاوش با تیغ گَرسیوَز بریده و خون پاکش روی زمین ریخته میشود لاله معصوم صحنه مرگ آن جوان ناکام و بیگناه را با دل خونین و چشمهای پر اشک مینگرد و در سوگ و اندوه مرگ سیاوش، سر را فرو میآورد و اشک از چشمانش سرازیر میشود. پس از آن روز لاله واژگون برای همیشه سر به زیر افکند تا بر بیگناهی سیاوش آرام اشک بریزد. افزونبرین سیاوش اسطورهی مرگ و زندگی نیز میباشد که زایش کیخسرو پس از مرگ سیاوش و زنده بیرون آمدن سیاوش از آتش دلیل آن میباشد.
مویه: گریه و زاری، سوگ سرود، گونهای موسیقی و شعرخوانی غمانگیز برای سوگواری میباشد. در فرهنگ ایرانی مویه همراه با آیین گیسوبُران انجام میشود. پس از کشته شدن سیاوش، همسرش فرنگیس به نشانه سوگواری و دادخواهی و در اعتراض به ناعدالتی گیسوی خود را میبرد و پریشان میکند.
پینوشت: در یورش تروریستی داعش به دانشگاه کابل در ۱۲ آبان ۱۳۹۹ دستکم ۲۲ نفر کشته و ۴۰ نفر زخمی شدند که بیشترشان دانشجو بودند. پدر حنیفه افشار پس از یورش تروریستی ۲۵۲ بار به دخترش زنگ میزند و هنگامیکه پاسخی دریافت نمیکند به دخترش پیام میدهد: «جان پدر کجاستی؟». پیکر بیجان حنیفه افشار دانشجوی ۲۲ ساله به سختی و از روی چادر و انگشترش شناسایی میشود.
پیشکش به روان پاک «کیان پیرفلک»